مدیریت منابع انسانی و سلامت حرفه ای

 بکارگیری پزشکان، پرستاران، نیروهای پاراکلینیك، پشتیبانی، اداری و مالی و خدمات مطابق با قوانین و مقررات وزارت بهداشت و کتاب طبقه بندی مشاغل
 بکارگیری نیروهای شاغل در بیمارستان براساس قوانین بالادستی سازمان مربوط
 ممنوعیت بکارگیری اعضای هیات علمی تمام وقت جغرافیایی در بیمارستانهای غیر دانشگاهی
 ممنوعیت اشتغال اعضای هیات علمی غیر تمام وقت جغرافیایی در بخش غیر دانشگاهی در ساعات اداری
 ممنوعیت بکارگیری نیروهای مشمول طرح نیروی انسانی و نیروهای متخصص متعهد در بیمارستانهای غیر دانشگاهی یا بیمارستانهای غیر موظفی
 ممنوعیت بکارگیری دستیاران، دانشجویان پزشکی و پرستاری و حرف وابسته در بیمارستانهای غیر دانشگاهی
 بکارگیری نیروهای مرتبط در بخشهای درمانی مطابق با شرایط احراز شغل و عملکرد در چارچوب شرح وظایف و براساس برآورد کمی و کیفی نیروی انسانی
 رعایت توازن در ترکیب رده های شغلی و سابقه افراد و تعداد آنها در برآورد نیروی انسانی در هر بخش/ واحد
تهیه نسخه الکترونیکی کتاب” طرح طبقه بندی مشاغل دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ” و اطلاع رسانی آن به بخش ها و واحدها به صورت
الکترونیکی توسط مسئول واحد منابع انسانی صورت پذیرد.
 بکارگیری دانشجویان گروه پرستاری در بیمارستانهای دانشگاهی دستورالعمل ابلاغی معاونت پرستاری وزارت بهداشت شماره 274 / 139 /د مورخ 16 / 4 /1393

 تعیین فرآیندهای فنی و تخصصی هر بخش/واحد توسط مدیر منابع انسانی با همکاری مسئولان بخشها/ واحدها
 شناسایی و تدوین حداقل صلاحیت های فنی و تخصصی برای اشتغال در بخش ها/ واحدهای بیمارستان و ارزیابی صلاحیت کارکنان جدید الورود بر همین اساس
 ارزیابی و احراز صلاحیت نهایی کارکنان توسط مسئول بخش ها/ واحد مربوط
تدوین فهرست توانمندیهای لازم برای انجام وظایف، ضرورتی برای همه مشاغل نیست و بیمارستان صرفا درخصوص مشاغلی که علاوه بر شرایط تصدی موجود در کتاب
طبقه بندی مشاغل و شرایط احراز و توانمندیهای خاصی مانند گذراندن دوره های آموزشی یا داشتن سوابق اجرایی برای آنها مدنظر است، تدوین مینماید. به عنوان مثال
مسئول بانك خون، به عنوان کارشناس آزمایشگاه طبق کتاب طبقه بندی مشاغل دارای شرح وظایف کلی است، اما توانمندی های اختصاصی این شغل میتواند شامل دوره
آموزشی هموویژولانس و برخی توانمندی های فردی از جمله دقت، سرعت عمل، سایر موارد باشد که بایستی به تایید مسئول فنی آزمایشگاه برسد. درخصوص مشاغل
حساس مانند پرستار تریاژ، مسئول اتاق عمل، سوپروایزرها، سرپرستاران، مسئول بانك خون و سایر مواردی که از نظر بیمارستان نیاز به توانمندیهای خاص برای انجام
وظایف دارند، بایستی فهرست توانمندیها تعیین و قبل از بکارگیری احراز شود. همچنین بر اساس نتایج ارزیابی صلاحیتهای فنی و تخصصی، واحد مورد نظر تعیین گردد
و دوره آشناسازی برای افراد مشخص شود. کلیه نیروهای جدید الورود تحت نظارت یك نفر کارشناس ماهر دوره استاد شاگردی را طی نمایند. ارزیابی تخصصی در پایان
دوره آشناسازی انجام شود و نتیجه ارزیابی فوق، مبنای ادامه کار فرد درواحد باشد. در صورت عدم احراز مواردی از مهارت های مورد نیاز، اجرای برنامه آموزشی، ارزیابی
مجدد و احراز صلاحیت نهایی صورت پذیرد.
مهم! فرایندهای مدیریت منابع انسانی برای پرستاران تيت مدیریت و برنامه ریزی مدیریت پرستاری است. در این استاندارد کارکنان غیر پرستاری مد نظر است.

 تعیین مصادیق ارزیابی مهارت های ارتباطی برای کارکنان مرتبط با مراجعین و بیماران
 ارزیابی و در صورت لزوم اجرای برنامه آموزشی در زمینه مهارت ارتباطی مورد نیاز برای کارکنان مرتبط با مراجعین و بیماران
 رفتار و برخورد مناسب و حرفهای کارکنان مرتبط با مراجعین و بیماران مبتنی بر اصول مهارت های ارتباطی اثربخش
مهم! فرایندهای مدیریت منابع انسانی برای پرستاران تحت مدیریت و برنامه ریزی مدیریت پرستاری است. در این استاندارد کارکنان غیر پرستاری مد نظر است.

تدوین برنامه آموزشی سالیانه کارکنان
 لحاظ برنامه توسعه فردی کارکنان در برنامه آموزشی سالیانه کارکنان
 لحاظ دورههای پیشنهادی مسئولان بخشها / واحدها کارکنان در برنامه آموزشی
 لحاظ نتایج ارزشیابی کارکنان و برنامه ریزی آموزشی توسط مسئولان واحدها/ بخش
 محوریت مدیریت پرستاری در نیازسنجی آموزشی پرستاران
 محوریت رئیس/ مدیرعامل بیمارستان در نیازسنجی آموزشی پزشکان
 محوریت مدیریت بیمارستان/ مسئول واحد منابع انسانی در نیازسنجی آموزشی کارکنان غیر پزشك و غیر پرستار
 برآورد بودجه آموزشی مورد نیاز برنامه آموزشی سالیانه کارکنان
 تامین بودجه و تصویب و ابلاغ برنامه اموزشی سالیانه کارکنان توسط تیم رهبری و مدیریت
 اجرای برنامه آموزشی به صورت الکترونیك/ حضوری
 تدوین برنامه اصلاحی متعاقب ارزشیابی دورههای آموزشی و نتایج آزمونها
کسب تجربه و آموزش، یك اتفاق یا رویداد 1 نیست، بلکه فرآیندی است مستمر که طی آن، کارکنان سازمان از متولیان آموزش در سازمان، سایر کارکنان و همکارانشان،
مشتری/ مراجعه کننده، الگوها و مدلهای کاری و حتی از اشتباهات، یاد میگیرند.
 مسئولیت آموزش کارکنان بر عهده سه مرجع است:
1 . خود کارکنان 2
2 . روسا / مسئولان و مافوق ها
3 . متولیان آموزش در سازمان مانند سوپروایزر آموزشی در بیمارستان
انتظار می رود کارکنان از مفهوم و نحوه تنظیم و اجرای برنامه توسعه فردی آگاهی داشته و هریك از آنها دارای برنامه توسعه فردی واقعی باشند. برنامه توسعه فردی و یا
توسعه شغلی و حرفه ای یك فرایند مستمر درخصوص ارزیابی نیازهای آموزشی هر فرد و برنامه ریزی برای رفع این نیازها است. براساس برنامه توسعه فردی هریك از
کارکنان، بایستی در حیطه های دانشی و مهارتی نیازهای آموزشی در حیطه کاری و انجام وظایف محوله پیشنهاد نمایند. برنامه توسعه فردی در تعامل نزدیك کارکنان با
مسئول واحد و به صورت طرح پیشنهادات کارکنان شکل میگیرد که توسط مسئول واحد/ بخش به مقامات مافوق اعلام میشود. نيوه شناسایی برنامه های آموزشی به
نيوی است که کارکنان وضع مطلوب و وضع موجود را مقایسه، و فاصله خود را با مهارتها و قابلیتهایی که برای موفقیت در آینده در انجام وظایف ميوله باید داشته
باشند، تعیین میکنند. برنامه توسعه فردی پزشکان با مشارکت روسای بخشهای بالینی و هدایت رئیس/ مدیرعامل بیمارستان تنظیم شود. فرم توسعه فردی و نيوه تدوین
برنامه توسعه فردی با تشخیص بیمارستان است و ملا ارزیابی نیست. تمامی فرمها لازم است به صورت الکترونیك تکمیل، تایید و ارسال شود.
لحاظ برنامه های آموزشی ایمنی بیمار و مدیریت خطر حوادث و بلایا همواره از اولویتهای سازمان پرخطری مانند بیمارستان است. کارکنان می توانند دورههای آموزشی
مهارت های تخصصی ضمن خدمت خود را علاوه بر بیمارستان ميل خدمت، در مراکزی نظیر سازمان نظام پرستاری، دانشگاه های علوم پزشکی، سازمان انتقال خون، سازمان
پزشکی قانونی و سازمان انرژی اتمی بگذرانند. همچنین پزشکان میتوانند دوره های آموزشی مهارتهای تخصصی ضمن خدمت خود را علاوه بر بیمارستان محل خدمت، در
مراکزی نظیر سازمان نظام پزشکی، دانشگاههای علوم پزشکی، سازمان انتقال خون، سازمان پزشکی قانونی و سازمان انرژی اتمی بگذرانند.

 تدوین مجموعه مدون کتابچه توجیهی برای معرفی شرایط عمومی و موارد اختصاصی هر بخش/ واحد و مقررات اداری و مالی به صورت فایل الکترونیك
 اطلاع رسانی کتابچه توجیهی بیمارستان توسط واحد منابع انسانی
 دسترسی کارکنان به فایل الکترونیك کتابچه توجیهی بیمارستان در بخشها/ واحدها
 آگاهی کارکنان در زمینه کتابچه توجیهی بیمارستان
مقررات داخلی در موضوع اداری مالی بیمارستان حداقل شامل شرح شغل، شرح وظایف، حقوق و مزایا، آیین نامه های انضاباطی ، نحوه ارزشایابی ، ارتقای شاغلی ، ضوابط و
مقررات مرخصی و خروج از خدمت است و فصلی از کتابچه توجیهی اختصاص به کارکنان جدید الورود دارد. منشور حقوق بیماران و راهنمای عمومی اخلاق حرفه ای شاغلین
حرف پزشکی و وابسته مصوب شورای عالی ساازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران و شورای عالی اخلاق بالینی وزارت بهداشت، در کتابچه تاوجیهی درج
پیوست گردد

 برنامه ریزی درخصوص شناسایی و پیش بینی احتمالات خروج کارکنان از واحدها/ بخشها
 تدوین دستورالعمل انتقال دانش و تجربه راهبر استاد و رهجو شاگرد حداقل در مشاغل حساس توسط تیم رهبری و مدیریت
 تدوین دستورالعمل انتخاب، انتصاب، ارتقا و تنزل جایگاه مدیریتی در بیمارستان
 آگاهی کارکنان مرتبط و و اجرای دستورالعمل انتقال دانش و تجربه راهبر استاد و رهجو شاگرد
 معرفی حداقل یك فرد جانشین مسئول بخش/ واحد با تفویض اختیارات مسئول واحد در غیاب وی
دستورالعمل انتقال دانش و تجربه راهبر استاد و رهجو شاگرد حداقل در مشاغل حساس تدوین و اجرایی شود.

 تعیین شاخص های اثربخشی آموزشی بر مبنای اهداف آموزشی در حیطه های دانش و مهارت توسط مجریان برنامه ها
 ارزیابی دوره های آموزشی در حیطه دانش با انجام پیش آزمون و پس آزمون و بر اساس شاخص های اثربخشی آموزشی
 ارزیابی دوره های آموزشی در حیطه مهارت با بررسی مهارتهای عملی آموخته شده و بر اساس شاخص های اثربخشی آموزشی
طراحی اقدام اصلاحی براساس نتایج ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی برگزار شده
انتخاب این شاخص ها متناسب با انتظارات از فراگیران صورت میپذیرد. به عنوان مثال سنجش اثربخشی دوره آموزشی احیای قلبی ریوی را می توان ذکر کرد. در این –
نمونه شاخص ها بایستی در هر سه حیطه آگاهی به مبانی تئوری، مهارت بکارگیری آموخته ها و بهبود اولویت بندی و کیفیت نتایج عملکردی به صورت مقایسه قبل و بعد از
آموزش تعریف و ارزیابی شود.
1 . میزان افزایش آگاهی فراگیران به مبانی تئوری آموزش با استفاده از درصد آگاهی فراگیران در پیش آزمون و پس آزمون
2 . میزان ارتقای مهارت بکارگیری آموخته ها با روش ارزیابی میدانی رعایت توالی و اصول فنی در عرصه عمل واقعی و مجازی
3 . بهبود اولویت بندی و کیفیت که معمولا نتایج عملکردی ارزیابی میشود: درصد احیای قلبی ریوی موفق –
در صورت عدم تيقق نتایج مورد انتظار در بهبود شاخص های اثربخشی دوره های آموزشی در هریك از حیطه های شناخت لازم است نسبت به تکرار یا تکمیل برنامه ها ی
آموزشی اقدام شود. مفهوم آموزش الزاما معادل یادگیری نیست، در واقع تغییر رفتار پس از آموزش اثربخش، یادگیری تلقی میشود. تغییر رفتار بایستی در سه حیطه
شناختِ دانشی، مهارتی و نگرشی رخ بدهد تا منجر به یادگیری پایدار بشود. روشهای متعدد و معتبری برای ارزیابی اثربخشی آموزشی وجود دارد. روشهای سنتی مانند
مدل هدف مدار تایلر تا روش ادیورنه، مدل کر پاتریك، سالیوان و چندین مدل دیگر که تاثیر گذاری آموزش را در یك تا سه حیطه شناخت دانشی، مهارتی و نگرشی
ارزیابی مینمایند. آگاهی قبل و بعد آموزش، اثرات تاخیری آموزش، تغییر رفتار، تغییر عملکرد و بهبود نتیجه کامل ترین ابعاد اثربخشی آموزشی است

 اطلاع رسانی بیمارستان درخصوص برگزاری کنگره ها و همایش های علمی
 حمایت و مساعدت بیمارستان درخصوص شرکت پزشکان در دوره های بازآموزی و آموزش مداوم
 حمایت و مساعدت بیمارستان درخصوص شرکت پرستاران در دوره های بازآموزی و آموزش مداوم
 حمایت و مساعدت بیمارستان درخصوص شرکت کارکنان پاراکلینیك در دورههای بازآموزی و آموزش مداوم
 حمایت و مساعدت بیمارستان درخصوص شرکت کارکنان غیر بالینی در دورههای بازآموزی و آموزشهای تخصصی
 اطلاع رسانی کنگره ها و همایش های علمی به پزشکان وکارکنان می تواند از طرق زیر انجام شود
1 . نصب پوسترها یا فراخوانهای ارسال مقالات و برگزاری کنگره ها و همایش های علمی در معرض دید پزشکان و کارکنان
2 . اطلاع رسانی فراخوانهای ارسال مقالات و برگزاری کنگره ها و همایشهای علمی از طریق سایت بیمارستان
3 . اطلاع رسانی فراخوانهای ارسال مقالات و برگزاری کنگره ها و همایشهای علمی از طریق مکاتبات اداری
مساعدت بیمارستان در شرکت نمودن پزشکان و کارکنان در دوره های بازآموزی و آموزش مداوم میتواند از طریق موافقت حضور کارکنان در ساعات کاری، تخصیص حق
الزحمه، اعطا ماموریت آموزشی و سایر سیاست های تشویقی برنامه ریزی شود.

 رسیدگی اولیه به تخلفات کارکنان غیر بالینی توسط تیم رهبری و مدیریت و اخذ تصمیم در زمینه برخوردهای انضباطی با متخلفین احتمالی
 طرح اولیه تخلفات کارکنان بالینی در کمیته اخلاق بالینی با حضور تیم رهبری و مدیریت و اخذ تصمیم در زمینه برخوردهای انضباطی با متخلفین احتمالی
 معرفی کارکنان بالینی/ غیر بالینی به هیات های رسیدگی به تخلفات کارکنان/اعضای هیات علمی به تشخیص تیم رهبری و مدیریت بیمارستان/دانشگاه علوم پزشکی
در ساختار اجرایی دانشگاه های علوم پزشکی حوزه های رسمی رسیدگی به تخلفات اداری تعریف شده و هدف از ایان اساتاندارد بررسای و اخذ تصمیمات انضباطی برای
متخلفین احتمالی است که به هیات های رسیدگی به تخلفات معرفی نمیشوند یا لازم است تا زمان صدور رای نهایی مراجع ذیربط تصمیماتی در مورد آنها اخذ شود.
نظارت بر اجرای صحیح دستورالعمل “ممنوعیت استفاده غیر متعارف از تلفن همراه در حین انجام وظیفه در موسسات پزشکی و تشخیص درمانی توصیه موکد میگردد.

 دسترسی به دستورالعمل ارزشیابی کارکنان در بیمارستان
 اطلاع رسانی و دسترسی به فرم ارزشیابی سالانه برای تمامی ردههای شغلی بر اساس شرح وظیفه
 شروع فرایند ارزشیابی سالانه با خود ارزیابی افراد و تکمیل جدول مربوطه در فرم ارزیابی
 تهیه فهرستی از نقاط قابل بهبود کارکنان در هریك از بخشها / واحدها
 استفاده از نتایج ارزشیابی در روند ارتقا کارکنان
 استفاده از نتایج ارزشیابی برنامه ریزی آموزشی توسط مسئولان واحدها/ بخشها
انتظارمیرود دوره های آموزشی ارتقا دهنده نقاط قابل بهبود کارکنان که در فرآیند ارزشیابی کارکنان شناسایی شده اند در برنامه ریزی آموزشی لحاظ شود. بیمارستانهای
خصوص و غیر دانشگاهی می توانند از دستورالعمل ارزشیابی عملکرد مدیران و کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور و سازمانهای وابسته و
فرم های مربوطه استفاده نمایند.

 مشخص بودن روند ارتقای شغلی در رده های شغلی مختلف در مقررات داخلی بیمارستان
 آگاهی کارکنان از ضوابط و روند ارتقای شغلی خود
 ارتقای شغلی کارکنان مطابق ضوابط ابلاغی و احکام کارگزینی مربوط
 انتصابِ مدیران و مسئولان بخشها/ واحدها متناسب با شایستگی های دانشی، مهارتی و تجربه افراد و شواهد عملکردی آنان
 داشتن حسن شهرت و نداشتن سو سابقه در زمینه اخلاق حرف هایی شرط لازم برای انتصاب های مدیریتی
در کتابچه مقررات داخلی بیمارستان درموضوع اداری و مالی مدلهای شایستگی مدیران و ارتقای شغلی کارکنان تبیین شود. ایجاد بانك اطلاعات کارکنان و مادران در
بیمارستان و ثبت توانمندیها و شایستگیهای برجسته مدیران میانی و کارکنان توصیه میشود. ملاک های چهارگانه ویژگیهای تحصیلی، دانشی، مهارتی و تجربه توسط
سازمان/ نهاد بالادستی و یا توسط تیم رهبری و مدیریت بیمارستان تعیین و ابلاغ میشود.

 تعیین ملاک های شناسایی و معرفی کارکنان نمونه در تمامی بخشها/ واحدها
 اطلاع رسانی ملا های شناسایی و معرفی کارکنان نمونه به تمامی کارکنان
 انتخاب کارکنان نمونه براساس ملا های شناسایی شده و با روش مشخص
 داشتن حس شهرت و عدم وجود سو سابقه در زمینه اخلاق حرفه ایی شرط لازم برای پرسنل نمونه
این سنجه ارتباطی به انتخاب کارمند نمونه توسط سازمان های بالا دستی ندارد و انتظار میرود هر بیمارستان به صورت داخلی اقدام نماید.

 تعیین حداقل محتوای پرونده پرسنلی منطبق با قوانین سازمان های بالادستی
 وجود فضای بایگانی منطبق بر استانداردها از نظر مساحت، دما، رطوبت و استفاده از ملزومات و تجهیزات با کیفیت برای نگهداری اسناد پرسنلی
 رعایت اصل محرمانگی، تعیین سطح دسترسی ها با نظارت مسئول واحد منابع انسانی
 وجود پرونده پرسنلی کاغذی/ الکترونیك برای تمامی کارکنان در واحد منابع انسانی برگه شمار نمودن و جداسازی اوراق پرونده های پرسنلی
 وجود پرونده پرسنلی کاغذی/ الکترونیك برای کارکنان بخش ها و واحدهای برون سپاری شده
فهرست اوراق پرونده در قسمت داخلی جلد پرونده نصب گردد و صفحات شماره گذاری و با جدا کننده از هم جادا شود . فرم قرارداد کارکنان قراردادی و مشارکتی و در
بخشهای غیر دولتی، دارای امضای کارفرما و پیمانکار باشد. فرم ارشیابی کارکنان مبتنی بر مدت قرارداد تکمیل و با امضای ارزشیابی کننده و ارزشیابی شونده رسیده باشد.
به منظور حفظ محرمانگی، محل نگهداری مستندات مربوط به موارد سو رفتار حرفه ایی کارکنان توسط کمیته اخلاق بیمارستانی تعیین گردد. ایجاد پرونده الکترونیکی به
استثنای مستندات قانونی که فیزیك آنها مورد نیاز کارکنان و بیمارستان است مانند بیمه عمر، تاییدیه تحصیلی و سایر موارد. توسط مسئول واحد منابع انسانی و تایید
مدیر بیمارستان و استخراج برگه های غیر جاری و غیر ضرور و انتقال آنها به بایگانی راکد در محیطی امن و ایمن توصیه میشود.
 طبق بخشنامه شماره 306 / 1750 مورخ 3 / 2 / 1390 مرکز سلامت ميیط و کار وزارت بهداشت، ميل نگهداری فرم های معاینات شغلی در واحد بهداشت حرفه ایی است.

وجود سوابق کاغذی/ الکترونیك مرخصی استحقاقی و استعلاجی و بدون حقوق تمامی کارکنان در تمامی واحدها و واحدهای برون سپاری شده در واحد منابع انسانی
وجود سوابق کاغذی/ الکترونیك سوابق حوادث شغلی برای تمامی کارکنان در کلیه واحدها و واحدهای برون سپاری شده در واحد منابع انسانی
سوابق کاغذی/ الکترونیك حوادث شغلی کارکنان و اقدامات انجام شده در بیمارستان موجود باشد و کارکنان اقدامات انجام شده را در زمینه حوادث شغلی تایید نمایند.

 وجود رویکرد عاری از سرزنش نابجای کارکنان منطبق بر نگرش سیستمیك و فرهنگ ایمنی بیمار در وقایع ناخواسته درمان از سوی تیم رهبری و مدیریت
 وجود سیستم حمایتی حقوقی و قانونی مانند بیمه مسئولیت مدنی و حمایت از پرسنل در وقایع ناخواسته درمان در موارد غیر از قصور
 رسیدگی به شکایات/ توجه و ارزشگذاری به پیشنهادات کارکنان در موارد مرتبط با مشکلات محیط های کاری
 تقویت ارتباط با کارکنان با تیم رهبری و مدیریت از طریق برنامه ملاقات حضوری و جلسات پرسش و پاسخ
 مدیریت صحیح تعارضات داخلی بخش ها و مشکلات بین بخشی توسط مدیران میانی و تیم رهبری و مدیریت
 ایجاد اطمینان و امنیت شغلی برای تمامی رده های شغلی بیمارستان
 تایید کارکنان مبنی بر ارزشگذاری، توسعه و حمایت از کارکنان از سوی تیم رهبری و مدیریت بیمارستان
 نتایج سایر استانداردهای این ميور نیز با در نظر گرفتن نتیجه این استاندارد ارزیابی خواهد شد و این سنجه دارای وزن و تاثیر بالایی در نتایج اعتباربخشی است.
مصوبات کمیته های متنوع بیمارستانی و تصمیمات تیم رهبری و مدیریت بیان کننده جایگاه کارکنان به عنوان ارزشمند ترین سرمایه در بیمارساتان اسات. انتظار می رود
شواهد متعددی در حمایت از کارکنان در تصمیمات و اقدامات تیم رهبری و مدیریت احصا شود.

 انجام رضایت مندی کارکنان با پرسشنامه پایا و روا حداقل هر شش ماه
 مقایسه نتایج رضایت کارکنان دوره های قبلی، پیش بینی راه کارهای بهبود
 طراحی اقدامات اصلاحی/برنامه بهبود بر اساس نتایج رضایت سنجی از کارکنان
پایایی و روایی پرسشنامه بایستی با استفاده از روشهای علمی توسط دفتر بهبود کیفیت انجام شود. پیش بینی برنامه های انگیزشی، رفاهی و فرهنگی برای افزایش رضایت و
ارتقای انگیزش کارکنان است. البته غالب مدیران بر این باورند که مسائل معیشتی کارکنان مهمترین عامل رضایتمندی کارکنان است اما مطالعات معتبر در مدیریت منابع
انسانی، نقش بیشتری برای بهداشت محيط کار، احترام به وجاهت شغلی، رعایت اصول اخلاقی از سوی تیم رهبری و مدیریت و توجه بیشتر به ارزشهای انسانی و اجتماعی
کارکنان و حذف هر گونه تبعیض و بی عدالتی، در افزایش انگیزه و رضایت کارکنان قائل هستند. این امر مهم نیازمند حضور موثر رهبری است.

 رضایت کامل مدیران/ مسئولان بخشها/واحدهای بیمارستان به دیگر همکاران خود جهت اشتغال در این مرکز
 رضایت کامل و توصیه پزشکان بیمارستان به دیگر همکاران خود جهت اشتغال در این مرکز
 رضایت کامل و توصیه پرستاران بیمارستان به دیگر همکاران خود جهت اشتغال در این مرکز
 رضایت کامل و توصیه کارکنان پاراکلینیك بیمارستان به دیگر همکاران خود جهت اشتغال در این مرکز
 رضایت کامل و توصیه کارکنان اداری مالی و پشتیبانی بیمارستان به دیگر همکاران خود جهت اشتغال در این مرکز
بالاترین مرتبه رضایتمندی توصیه بهره مندی به دیگران است. این استاندارد در ارزیابیهایی مستقل توسط ارزیابان وزارت بهداشت امتیازدهی خواهد شد.

 پیش بینی امکانات رفاهی، برنامه های فرهنگی آموزشی/ تفریيی برای کارکنان
 توزیع عادلانه امکانات رفاهی و فرهنگی براساس ملاک های عملکردی معین
پیش بینی امکانات فوق برنامه ای برای تقویت انگیزش کارکنان و ایجاد فضای دوستی و همکاری صمیمانه و درنهایت، ارتقای شاخص تعلق سازمانی در بین کارکنان است. اما
سطح و ابعاد این برنامه ها در ارزیابی بیمارستان تاثیری نداشته و نحوه برگزاری یك مراسم جشن روز پرستار یا کارمند یا پزشك هم میتواند ملاک ارزیابی باشد. منظور از
دسترسی عادلانه، آگاهی کارکنان به نحوه اطلاع رسانی عمومی و استفاده از امکانات رفاهی براساس ضوابط مشخص، برنامه های فرهنگی آموزشی و تفریحی بیمارستان است.
تعیین ملا های عملکردی برای استفاده کارکنان از امکانات رفاهی، برنامه های فرهنگی آموزشی و تفریيی مانند پیشنهادات موثر، رضایت بیماران و سایر ملا های مدنظر
مدیران ارشد است.

 خوشبینی کارکنان به روند توسعه و بهبود مستمر کیفیت خدمات در بیمارستان
 انگیزه و اشتیاق وافر کارکنان به انجام وظایف سازمانی
 بالا بودن نرخ ماندگاری کارکنان
 پایین بودن نرخ غیبت و تر خدمت در بیمارستان
 احساس مسئولیت نسبت به موفقیت سازمان در رده های مختلف شغلی
در صورت استقرار این استاندارد انتظار میرود کیفیت ارئه خدمات، پاسخگویی کارکنان به بیماران/مراجعین و بیمارميوری در سطح مطلوب احصا شود.

 آشنایی و اشراف تیم رهبری و مدیریت به اصول فرهنگ ایمنی بیمار در قبال مدیریت کارکنان درگیر در وقایع ناخواسته
 تعهد تیم رهبری و مدیریت به مبانی فرهنگ ایمنی بیمار در قبال مدیریت کارکنان درگیر در وقایع ناخواسته
 آگاهی تیم رهبری و مدیریت از نقش نواقص/عوامل سیستمیك/ زمینه ساز و نیز تاثیر عوامل انسانی 1 در بروز وقایع ناخواسته و خطاها
 ایفای نقش موثر از سوی تیم رهبری و مدیریت در خصوص وقایع تهدید کننده ایمنی بیمار از منظر نقش/ عملکرد کارکنان
 حمایت تیم رهبری و مدیریت از کارکنان درگیر در وقایع ناخواسته منطبق بر مبانی فرهنگ منصفانه ایمنی بیمار
 عدم پذیرش بیمبالاتیهای کارکنان درگیر در وقایع ناخواسته در مواردی مانند میانبر زدن یا بی توجهی به قوانین جاری
تیم مدیریت و رهبری بیمارستان این موضوع را در مینماید که کارکنان حرف های واجد صلاحیت ممکن است دچار اشتباه شوند و حتی ممکن است تحت شرایط،
رفتارهای متفاوت با هنجارهای سازمانی از خود بروز دهند ولی بیمبالاتیها قابل پذیرش و تحمل نمیباشند. در موارد مقتضی، تیم رهبری و مدیریت از کارکنان درگیر در
وقایع ناخواسته منطبق بر مبانی فرهنگ منصفانه ایمنی بیمار حمایت میکند. این حمایت میتواند شامل حمایت عاطفی، مالی از جمله بیمه مسئولیت حرفه ای کارکنان و
سایر موارد قانونی/ حقوقی باشد.

 تامین وسایل حفاظت فردی متناسب با اصول احتیاطات در بخشها/ واحدها براساس کتاب نظام کنترل عفونتهای بیمارستانی
 وجود راهنماهای تصویری برای استفاده صيیح از وسایل حفاظت فردی در بخشها / واحدها
 دسترسی کارکنان به وسایل حفاظت فردی مناسب و متناسب برای حفاظت فردی در موارد نیاز
 تيویل و استفاده به موقع و مناسب کارکنان از وسایل حفاظت فردی در تمامی مشاغل مشمول در بیمارستان بر طبق ماده 91 قانون کار
 انجام اقدامات اصلاحی در خصوص پیگیری نواقص موجود در زمینه وسایل حفاظت فردی
 مواردی از اقدامات کارشناس بهداشت حرفه ای بیمارستان در راستای پیاده سازی این استاندارد 1
1 . برنامهریزی و انجام نیاز سنجی وسایل حفاظت فردی مورد نیاز جهت کارکنان به تفکیك بخشها و واحدهای مختلف
2 . بازدید از بخشها/ واحدهای بیمارستان به منظور نظارت بر استفاده و نگهداری صيیح وسایل حفاظت فردی
3 . تيلیل نتایج ارزیابی استفاده و نگهداری صيیح وسایل حفاظت فردی
4 . تهیه وسایل حفاظت فردی بر اساس نتایج اندازه گیری عوامل زیان آور ميیط کار
5 . نظارت برتيویل و استفاده به موقع کارکنان از وسایل حفاظت فردی بر طبق ماده 91 قانون کار
6 . اجرای برنامه آموزشی جهت کارکنان در خصوص نيوه استفاده صيیح از وسایل حفاظت فردی
7 . بررسی و الزام تعهدات پیمانکاران جهت تامین و توزیع وسایل حفاظت فردی طبق صلاحیت ایمنی پیمانکاران و آئین نامه امور ایمنی پیمانکاران
8 . نظارت بر اقدامات لازم جهت در اختیار قرار دادن وسایل حفاظت فردی به همراهان بیمار در بخشهای پرخطر 2
9 . تهیه کتابچه الکترونیك راهنما و علائم تصویری استفاده از وسایل حفاظت فردی به تفکیك مشاغل مختلف
ماده 91 قانون کار: کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده ) 85 ( این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سالامت و
بهداشت کارگران در ميیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات
حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند . افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهاا ی مرباوط کارگااه مای باشاند
وسایل حفاظت فردی با توجه به نتایج اندازهگیری عوامل زیان آور ميیط کار و نیاز سنجیهای انجام شاده از بخاش هاا و واحادهای مختلاف تهیاه مای شاود ، همچناین در
بخشهای پرخطر از جمله اتاق ایزوله، بخشهای مراقبت ویژه، هماتولوژی، شیمی درمانی، سوختگی و …، وسایل حفاظت فردی علاوه بر کارکنان در اختیار ملاقات کنندگان
و مراجعین نیز قرار میگیرد.
ازجمله مصادیق مهم تامین وسایل حفاظت فردی متناسب با اصول احتیاطات براساس کتاب نظام کنترل عفونتهای بیمارستانی، موقعیات هاای اساتفاده از ماساك 95N در
هنگام انجام پروسیجرهای تولید کننده آئروسل به نيوه صيیح در تمامی بخشهای بالینی شناسایی و در مواجهه با بیمار مشکو / ميتمل/ مبتلا به عفونات هاا ی مساری
است. تدوین فهرست وسایل حفاظت فردی متناسب با اصول احتیاطات در بخشها/واحدها و تعداد مورد نیاز براساس نوع بیماران بستری و دستورالعملهاا ی ابلاغا ی وزارت
بهداشت، با مشارکت تیم کنترل عفونت و مسئولان بخشها/ واحدها و آن در جلسه مشتر کمیته کنترل عفونت و حفاظت فنی و بهداشت کار توصیه میشود.

 اندازه گیری عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار حداقل در بخشهای پرخطر
 شناسایی عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار براساس نتایج ارزیابی
 کنترل عوامل زیان آورشیمیایی ميیط کار، در موارد بالاتر از حد مجاز، براساس نتایج ارزیابی
 ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل زیان آور عوامل شیمیایی محیط کار
عوامل زیان آور شیمیایی تمامی مواد شیمیایی و آلاینده های محیطی هستند که تماس با آنها معمولاً به مرور موجب اثرات زیان آور روی سلامتی انسان و موجودات زنده
می شود. عوامل زیان آور شیمیایی گازها و بخارها و گرد و غبارها و بطور کلی سایر آئروسلها را شامل میشود.
واحدهای پر خطر مرتبط با عوامل زیان آور شیمیایی محیط کار شامل آزمایشگاه ها، پاتولوژی، اتاق عمل و ریکاوری، لاندری، شیمی درمانی و تاسیسات، استرایلیزاسیون
مرکزی، دیالیز، انبار مواد شیمیایی هستند. اولین گام در ارزیابی محیط کار، شناخت و بررسی چگونگی روش کار و فرآیندهای کاری در بخش ها/ واحدهای مختلف شناسایی
گروه های در معرض خطر، از طریق بازدیدهای میدانی مستمر و شناسایی انواع عوامل زیان آور شیمیایی ميیط کار شامل گازها و بخارات شیمیایی، مواد شیمیایی مایع،
گرد و غبار، دود و دمه می باشد. ارزیابی کمی عوامل شیمیایی بخشها/ واحدهای مختلف توسط مراجع ذی صلاح طبق نظر کارشناس بهداشت حرفه ای صورت می گیرد.
 مواردی از اقدامات کارشناس بهداشت حرفه ای بیمارستان در راستای پیاده سازی این استاندارد
1 . شناسایی و ارزیابی کیفی چك لیست عوامل شیمیایی موجود در بخشهای مختلف
2 . ارزیابی کمی عوامل شیمیایی بخشهای مختلف توسط مراجع ذیصلاح طبق کتابچه حدود مجاز مواجهه شغلی 1 و دستورالعمل های وزارت بهداشت
3 . بازدیدهای میدانی مستمر از بخشهای مختلف در خصوص بررسی عوامل زیان آور شیمیایی
4 . ارائه گزارش نواقص در زمینه عوامل شیمیایی موجود بر اساس بازدیدهای انجام شده و ارزیابیهای کمی در بخش ها به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
5 . بررسی کارایی سیستم تهویه طبیعی و مکانیکی در بخشهای بیمارستان به صورت کمی و کیفی
6 . ارزیابی مستمر کیفیت عملکرد هودهای آزمایشگاهی، شیمی درمانی، داروسازی، آشپزخانه و….
7 . آموزش کارکنان در زمینه نيوه مواجهه با عوامل شیمیایی محیط کار با توجه به جامعه هدف و بررسی اثربخشی آن
8 . تدوین و اطلاع رسانی کتابچه الکترونیك آموزشی ایمنی و سلامت شغلی در حیطه عوامل زیان آور شیمیایی
9 . ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل عوامل شیمیایی زیان آور محیط کار
اندازه گیری عوامل زیان آور شیمیایی ميیط کار حداقل در بخش های پرخطر مرتبط با عوامل زیان آور شیمیایی حداقل یك بار بایستی برنامه ریزی و انجام شود و درصورت
هر گونه تغییر در ساختار، فرآیند، شکایت کارکنان، بنابر تشخیص و ارزیابی کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای و پیشنهاد در خصوص تکرار و انجام ارزیابی مجدد کنترل
خطر در صورت طرح در کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و تأیید اعضا کمیته بیمارستان بایستی نسبت به اندازه گیری مجدد اقدام شود.

 اندازه گیری، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور فیزیکی ميیط کار حداقل دربخش های پرخطر
 شناسایی عوامل زیان آور فیزیکی محیط کار براساس نتایج ارزیابی
 کنترل عوامل زیان آور فیزیکی محیط کار
 ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل عوامل زیان آور فیزیکی محیط کار
کنترل عوامل زیان آور فیزیکی ميیط کار، شامل روشنایی، ارتعاش، پرتوهای غیر یونیزان، میدانهای الکتریکی و مغناطیسی، صدا شرایط جوی متناسب با فعالیت
بخشها/ واحدها انجام میشود.
فهرست بخش های پرخطر به تفکیك عوامل زیان آور به شرح زیر می باشد

 مواردی از اقدامات کارشناس بهداشت حرفه ای بیمارستان در راستای پیاده سازی این استاندارد
1 . شناسایی و ارزیابی کیفی عوامل فیزیکی صدا و ارتعاش، روشنایی، پرتوهای یونیزان، غیر یونیزان، شرایط جوی محیط کار در بخش های پرخطر
2 . ارزیابی کمی عوامل فیزیکی صدا و ارتعاش، روشنایی، پرتوهای یونیزان وغیر یونیزان، شرایط جوی محیط کار در بخشهای پرخطر توسط مراجع ذیصلاح بر اساس
کتابچه حدود مجاز مواجهه شغلی طبق دستورالعمل های وزارت بهداشت
3 . بازدیدهای میدانی بصورت مستمر از بخش های مختلف در خصوص بررسی عوامل زیان آور فیزیکی
4 . ارائه گزارش نواقص در زمینه عوامل فیزیکی موجود بر اساس بازدیدهای انجام شده و ارزیابی های کمی در بخشها به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
5 . آموزش کارکنان در زمینه نيوه مواجهه با عوامل فیزیکی ميیط کار با توجه به جامعه هدف و بررسی اثربخشی آن
6 . تدوین و اطلاع رسانی کتابچه الکترونیك آموزشی ایمنی و سلامت شغلی در حیطه عوامل زیان آور فیزیکی ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی
اندازه گیری عوامل زیان آور فیزیکی ميیط کار حداقل در بخش های پرخطر مرتبط با عوامل زیان آور فیزیکی حداقل یك بار بایستی برنامه ریزی و انجام شود و درصورت
هرگونه تغییر در ساختار، فرآیند، شکایت کارکنان، بنابر تشخیص و ارزیابی کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای و پیشنهاد در خصوص تکرار و انجام ارزیابی مجدد کنترل
خطر در صورت طرح در کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و تأیید اعضا کمیته بیمارستان بایستی نسبت به اندازه گیری مجدد اقدام شود.
 فرم گزارش اندازه گیری صدا به شماره 19078 / 306 مورخ 26 / 6 /

 اندازه گیری، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کار حداقل دربخشهای پرخطر
 شناسایی عوامل زیان آور بیولوژیکی ميیط کار براساس نتایج ارزیابی
 کنترل عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کار
 ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کار
عوامل زیان آور بیولوژیك تمامی پاتوژنها و عوامل بیماریزای میکروبی شامل ویروسها، باکتریها، انگلها، قارچها هستند.
واحدهای پرخطر مرتبط با عوامل زیانآور بیولوژیك محیط کار شامل بخشهای ویژه اتاق عمل، اورژانس، NICU ، آنژیوگرافی، مراقبتهای ویژه، اتاقهای ایزوله و اتاق
زایمان، آزمایشگاه، پاتولوژی، جنین شناسی است.
 مواردی از اقدامات کارشناس بهداشت حرفه ای بیمارستان در راستای پیاده سازی این استاندارد
1 . شناسایی و ارزیابی کیفی عوامل بیولوژیك در بخشهای مختلف با هماهنگی و همکاری واحد کنترل عفونت
2 . بازدیدهای میدانی مستمر از بخش های مختلف با هماهنگی و همکاری واحد کنترل عفونت در خصوص بررسی عوامل زیان آور بیولوژیك
3 . ارائه گزارش نواقص در زمینه عوامل بیولوژیك بر اساس بازدیدهای مشتر انجام شده با واحد کنترل عفونت
4 . آموزش کارکنان در زمینه نحوه مواجهه با عوامل بیولوژیك محیط کار با توجه به جامعه هدف و بررسی اثربخشی آن با همکاری واحد کنترل عفونت
5 . بررسی مستمر کارایی سیستم تهویه در اتاق عمل، اتاق ایزوله، آزمایشگاه و بخش های ویژه و هودهای بیولوژیکی
6 . نظارت بر تعویض بموقع فیلترهای هپا در سیستم های تهویه طبق دستورالعملهای وزارت بهداشت
7 . ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل عوامل بیولوژیك محیط کار با همکاری واحد کنترل عفونت
8 . گزارش ارزیابیها، اقدامات اصلاحی و اثربخشی آنها در زمینه کنترل عوامل بیولوژیك به جلسه مشتر کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و کنترل عفونت
اندازه گیری عوامل زیان آور بیولوژیك محیط کار حداقل در بخشهای پرخطر مرتبط با عوامل زیان آور بیولوژیك حداقل یك بار بایستی برنامه ریزی و انجام شود و درصورت
هرگونه تغییر در ساختار، فرآیند، شکایت کارکنان، بنابر تشخیص و ارزیابی کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای و پیشنهاد در خصوص تکرار و انجام ارزیابی مجدد کنترل
خطر در صورت طرح در جلسه مشتر کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و کنترل عفونت و تأیید اعضا کمیته بیمارستان بایستی نسبت به اندازه گیری مجدد اقدام شود.

 بررسی میزان شیوع آسیب های اسکلتی عضلانی شاغلین و ایستگاه های بخش های مختلف –
 تعیین مشاغل با ریسك فاکتورهای ارگونومیك بالا
 کنترل عوامل ارگونومیك محیط کار، براساس اولویت بندی در مشاغل با ریسك فاکتور ارگونومیك بالا
 ارزیابی اثربخشی اقدامات اصلاحی در زمینه کنترل عوامل زیان آور ارگونومیك محیط کار
عوامل زیان آور ارگونومیك شامل وضعیت نامطلوب بدنی، وارد شدن فشار بیش از حد بر روی اندام، فقدان تناسب جسمانی و روانی میان انسان و کار، هل دادن و بلند
کردن،کشیدن و حمل بار و ابزار نامناسب ایستگاه ها و وضعیت های کاری هستند. شیوع آسیب های اسکلتی عضلانی شاغلین در مشاغل دارای ریسك فاکتورهای ارگونومیك
شامل تمامی بخش های اداری، درمانی و پاراکلینیك، بر اساس بازدیدهای میدانی مستمر و مستند از بخش های مختلف انجام میشود. اقدامات اصلاحی برای کنترل عوامل
زیان آور ارگونومیك مانند اصلاح ایستگاه کاری، اصلاح پوسچر مناسب براساس اولویت بندی انجام شده صورت میپذیرد.
 مواردی از اقدامات کارشناس بهداشت حرفه ای بیمارستان در راستای پیاده سازی این استاندارد
1 . شناسایی و ارزیابی ریسك فاکتورهای ارگونومیك مشاغل مختلف در بیمارستان به روشهای متداول 1
2 . بازدیدهای میدانی بصورت مستمر از بخش های مختلف توسط کارشناس بهداشت حرفه ای در خصوص بررسی عوامل زیان آور ارگونومیك
3 . ارائه گزارش نواقص در زمینه عوامل ارگونومیك موجود بر اساس بازدیدهای انجام شده و ارزیابی های کمی در بخشها به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
4 . حداقل یك بار بررسی شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی شاغلین بخشهای مختلف
5 . اولویت بندی ریسك فاکتورهای موجود بر اساس ارزیابی های انجام شده
6 . آموزش کارکنان در خصوص نحوه پیشگیری و افزایش آگاهی در زمینه ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی در محیط کار به صورت میدانی و با حضور در محل کار
7 . تدوین و اطلاع رسانی کتابچه الکترونیك آموزشی ایمنی و سلامت شغلی در حیطه عوامل زیان آور ارگونومیك
8 . ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی در زمینه عوامل ارگونومیك محیط کار
9 . گزارش نتایج ارزیابی اثربخشی اقدامات اصلاحی در زمینه عوامل ارگونومیك محیط کار به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
اندازه گیری عوامل زیان آور بیولوژیك ميیط کار حداقل در بخش های پرخطر مرتبط با عوامل زیان آور بیولوژیك حداقل یك بار بایستی برنامه ریزی و انجام شود و درصورت
هرگونه تغییر در ساختار، فرآیند، شکایت کارکنان، بنابر تشخیص و ارزیابی کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای و پیشنهاد در خصوص تکرار و انجام ارزیابی مجدد کنترل
خطر در صورت طرح در جلسه مشتر کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار و کنترل عفونت و تأیید اعضا کمیته بیمارستان بایستی نسبت به اندازه گیری مجدد اقدام شود.
 آیین نامه حفاظتی حمل بار دستی به شماره 666 / 100 مورخ 11 / 5 /

 شناسایی و طبقه بندی مواد شیمیایی مورد استفاده در بیمارستان
 برنامه زمان بندی شده جهت بازدیدهای میدانی از بخش های مختلف در خصوص بررسی وضعیت مواد شیمیایی مورد استفاده در بخش ها و انبارها
 تعیین فهرست مواد شیمیایی با حداقل کمیت مواد شیمیایی با پتانسیل ایجاد حادثه 1 و انجام اقدامات لازم در خصوص مواد فوق طبق دستورالعمل موجود
 تهیه برگه اطلاعات ایمنی شیمیایی 2 و ارائه به بخشها و واحدهای مرتبط به صورت کاغذی/ الکترونیکی
 برچسب گذاری مواد شیمیایی 3
 انبارش صيیح مواد شیمیایی در سطح بخش های مختلف و انبارهای بیمارستان و رعایت دستورالعمل انبارش ایمن
 آموزش کارکنان مرتبط با مواد شیمیایی در خصوص آگاهی از مخاطرات مواد شیمیایی موجود در بیمارستان
 وجود تجهیزات اضطراری واکنش در برابر ریخت و پاش یا حوادث شیمیایی در بخشهایی مرتبط با مواد شیمیایی مانند آزمایشگاه
 انجام ارزیابی ریسك و مشخص نمودن ریسك مواد شیمیایی
 انجام اقدامات اصلاحی و کنترلی با اولویت ریسك های غیر قابل پذیرش
برگه اطلاعات ایمنی SDS شامل 16 مشخصه از جمله، نام ماده شیمیایی، خطرات، ترکیب و اطلاعات مواد تشکیل دهنده، اقدامات کمك های اولیه مواد و سایر قسمت ها
است. استفاده از از برگههای یك قسمتی MSDS نیز مورد قبول است .
وجود سیستم تهویه مناسب برای انبارهای مواد شیمیایی، رعایت ایمنی در حمل نقل، استفاده و دفع مواد شیمیایی از جمله اقدامات اصلاحی و کنترلی محسوب میشوند.
 آیین نامه اجرایی کنترل و نظارت بهداشتی بر سموم و مواد شیمیایی موضوع نامه شماره 32001 ت19378

 آموزش کارکنان در خصوص مخاطرات موجود که پتانسیل ایجاد حوادث و شبه حوادث را دارند
 طراحی و اجرای اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه /تدوین و اجرای برنامه بهبود در صورت بروز حوادث شغلی
 حمایت بیمارستان از کارکنان در زمان بروز حوادث شغلی مطابق ضوابط مربوط
تدوین و اطلاع رسانی کتابچه درس آموزی و پیشگیری از حوادث توصیه میشود.

 شناسایی و ارزیابی ریسك مخاطرات شغلی با روش های علمی مرسوم 4 در بخش های مختلف با پتانسیل ایجاد حوادث و شبه حوادث
 انجام بازدیدهای میدانی مستمر مطابق با برنامه زمان بندی شده، در خصوص بررسی وضعیت مخاطرات کنترل شده یا کشف ریسك های جدید
 تهیه شاخص های مقایسه ای به صورت فصلی یا حداکثر شش ماهه
 بررسی فرم های تکمیل شده ثبت وقوع حوادث و شبه حوادث و شکواییه های شغلی بخش های مختلف
 تجزیه و تحلیل حوادث/ شبه حوادث با روش های مختلف 5 بر اساس تکنیک های موجود به تفکیك بخش/واحد
 مطرح شدن حوادث بر حسب نوع حادثه در کمیته های حفاظت فنی، مدیریت خطر حوادث و بلایا و انجام اقدامات اصلاحی/ تدوین و اجرای برنامه بهبود
 ارزیابی اثر بخشی اقدامات اصلاحی /برنامه بهبود جهت پیشگیری حوادث شغلی
 کاهش نرخ حوادث شغلی بر اساس برنامه ریزیها و اقدامات انجام شده
هدف بازدیدها بررسی وضعیت مخاطرات کنترل شده یا کشف ریسك های جدید می باشد.
شاخص های مقایسه ای به صورت فصلی یا حداکثر شش ماهه تدوین میشوند.
 نامه شماره 4139 / 306 مورخ 11 / 12 / 97 ابلاغ چك لیست قبل و بعد از بروز حوادث شیمیایی و راهنمای آن و برنامه عملیاتی مدیریت حوادث شیمیایی

 شناسایی گروه های شغلی در مشاغل پرخطر و در معرض بیماری های شغلی
 ارزیابی و انجام معاینات شغلی در بیمارستان برای کارکنان مشاغل پرخطر و در معرض طبق ضوابط مربوط
تعریف مشاغل پرخطر و در معرض بر اساس دستورالعمل های ابلاغی و شرایط بومی بیمارستان صورت میپذیرد. همچنین شناسایی پرسنل باردار در سطح بیمارستان و انجام
تمهیدات لازم جهت پیشگیری از مواجهه مادر و کود در دوران بارداری و شیر دهی در مشاغل پرخطر و در معرض بیماریهای شغلی الزامی است.
ثبت مستندات معاینات سلامت شغلی انجام شده در سامانه جامع بازرسی مرکز سلامت محیط و کارانجام شود.

الف- 3 – 7 – 2 بیماریهای شغلی شناسایی شده با حمایت بیمارستان مدیریت میشوند. سطح سه
 شناسایی بیماریهای شغلی بر اساس سوابق معاینات شغلی کارکنان
 تدوین و اجرای برنامه آموزشی در خصوص بیماری های شغلی و روش های پیشگیری از آن
 اعلام نتایج و پیگیری ارجاعات کارکنان غربال شده در معاینات سلامت شغلی به متخصص
 انجام اقدامات در جهت بازیابی و بهبود سلامت شاغلین و حمایت بیمارستان از کارکنان در ابتلا به بیماریهای شغلی پایدار یا تاثیر گذار بر سلامتی
 انجام اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه/تدوین برنامه بهبود با اولویت بخش های با شیوع بالای بیماریها و اختلالات شغلی
 نامه شماره 5312 / 300 د مورخ 6 / 4 / 97 ابلاغ دستورالعمل انجام معاینات سلامت شغلی