مدیریت دارویی

 تامین دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی مورد نیاز بیماران بستری در بخش ها در تمام ساعات شبانه روز
 تامین دارو ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی مورد نیاز بیماران بخش اورژانس در تمام ساعات شبانه روز
تامین دارو ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی مورد نیاز بیماران نبایستی با استفاده از شیوه های ذخیره سازی دارو و ملزومات در بخش ها انجام شود. نحوه فعالیت داروخانه
بایستی در سطح بیمارستان به نحوی برنامه ریزی شود که نیازهای بیماران در تمام ساعات شبانه روز تامین شود.

 تهیه فهرست و تامین داروهای ضروری هریك از بخش ها در تمام ساعات شبانه روز
 تهیه فهرست و تامین داروهای حیاتی هر یك از بخش ها در تمام ساعات شبانه روز
بازنگری فهرست داروهای ضروری و داروهای حیاتی حداقل سالیانه و در فواصل زمانی کمتر با تشخیص کمیته درمان دارو و تجهیزات انجام می شود. در واقع فهرست داروهای
حیاتی و ضروری طبق فرمولاری بیمارستان است.

 شناسایی داروهای با احتمال و سابقه کمبود موقت در بازار
 تعیین نقطه سفارش متناسب با سوابق کمبود دارویی برای داروهای با سابقه کمبود موقت در بازار
 پیش بینی راه کارهای کنترل موجودی داروهای استراتژیك
 تعیین شیوه های اطلاع رسانی به بخش ها در شرایط کمبودهای موقت دارویی
 پیش بینی روش های جایگزین داروهایی در شرایط کمبود موقت
به طور معمول ذخیره استراتژیك دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی، معادل میانگین 3 ماه مصرف بیمارستان توصیه می شود.

 اجرای برنامه های آموزشی و اطلاع رسانی داروهای جدید برای گروه های درمانی و پزشکان توسط مسئول فنی یا رئیس بخش مراقبت های دارویی
 نظارت مسئول فنی بخش مدیریت دارویی و ممنوعیت تبلیغات مستقیم شرکت های دارو و تجهیزات در سطح بیمارستان
 سرفصل های پیشنهادی برای برنامه های آموزشی دارویی توسط مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی و با مشارکت معاونت آموزشی بیمارستان
1 . تجویز و مصرف منطقی دارو
2 . تلفیق دارویی
3 . اصول نسخه نویسی صحیح
4 . عوارض جانبی و شایع داروها
5 . تداخلات دارویی
6 . استانداردهای ایمنی دارو و تجهیزات و ملزومات پزشکی
7 . معرفی داروهای جدید
حضور و مشارکت فعال داروساز /داروساز بالینی در جلسات Journal Club/Case Report با بيثهای دارویی در بیمارستان های آموزشی توصیه می شود.

 تامین، منابع، امکانات و کارکنان مرتبط برای انبارش ایمن دارو
 برچسب گذاری داروهای پرخطر، مشابه و یخچالی در انبار، داروخانه و بخش
 یخچال مجهز به درب شیشه ای و قفل دار و داروهای یخچالی با برچسب مشخص دریخچال مناسب واجد دماسنج و رطوبت سنج
 کنترل دمای یخچال های دارویی در انبار دارویی، داروخانه و بخش و مجهز به سیستم هشدار دهنده در صورت انحراف از دمای مجاز
 اتصال تمامی یخچال های دارویی به برق اضطراری بیمارستان
 نصب فهرست داروهای موجود در یخچال با محل دقیق و دمای مورد نیاز بر درب یخچال
 در دسترس بودن فهرست داروهای یخچالی در بخش ها یا در سامانه اطلاعات بیمارستان
 عدم انباشتگی داروها که موجب اختلال در دمای یخچالی مناسب در همه طبقات
 رعایت شرایط داروهای با نگهداری در تاریکی
 داروهای مخدر در انبار داروخانه و بخش در یك قفسه قفل دار محفوظ با دسترسی کارکنان مسئول و معین
 نگهداری داروهای پرخطر و سایتوتوکسیك در مکان مجزا و با علائم هشدار در انبار دارویی، داروخانه و بخش
 نگهداری داروهای با هشدار بالا در مکان مجزا و با علائم هشدار با دسترسی محدود در انبار دارویی، داروخانه و بخش
 لحاظ شباهت های دارویی در نحوه چینش داروها در انبار/محل نگهداری با علائم هشدار
 شرایط انبارش دارو، ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی، بر اساس الزامات کارخانه سازنده
 مدیریت تاریخ انقضا دارو ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی و مدیریت مصرف آنها در انبار با روشی مدون و منظم
مسئول فنی / رئیس بخش مراقبت های دارویی بایستی بر کیفیت انبارش به صورت مدون و برنامه ریزی شده نظارت نموده و در صورت مشاهده هرگونه عدم انطباق ضمن
انجام اقدامات اصلاحی موارد را با ذکر اقدام اصلاحی در سوابق انبار ثبت و نگهداری نماید.
 دستورالعمل به شماره 12843 / 400 د مورخ 27 / 4/ معاونت درمان وزارت متبوع 1395 با موضوع دستورالعمل راهنمای ایمنی بیمار مرتبط با استانداردهای اعتباربخشی،
راهنمای داروهای با هشدار بالا

 وجود برنامه مدون برای توزیع دارو تحت نظارت مستقیم مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی
 توزیع ایمن دارو، ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی، بر اساس الزامات کارخانه سازنده
 رعایت موازین ایمنی بیمار طبق دستورالعمل ابلاغی در خصوص داروهای با هشدار بالا
مدیریت توزیع به خصوص در خصوص داروهای یخچالی و داروهای با شرایط خاص نگهداری از اهم مواردی است که بایستی تحت نظارت دقیق صورت پذیرد.
 دستورالعمل به شماره 12843 / 400 د مورخ 27 / 4/ معاونت درمان وزارت متبوع 1395 با موضوع دستورالعمل راهنمای ایمنی بیمار مرتبط با استانداردهای اعتباربخشی،
راهنمای داروهای با هشدار بالا

 اطلاع رسانی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده 1 به بخش/ واحدها توسط مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی
 نظارت بر جمع آوری فوری دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده
 عدم دسترسی کارکنان بالینی به دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده در محل ارائه مراقبت/خدمت
 عدم قرار گرفتن دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده در محدوده داروها و تجهیزات مصرفی پزشکی در حال مصرف و گردش کار
 روشن بودن سرنوشت نهایی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان و جمع آوری شده در بخش مراقبت های دارویی
 سوابق و مستندات مورد نیاز دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده
1 . سوابق مکاتبات سازمان غذا و دارو و سایر نهادهای ذیربط در خصوص فراخوان دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی
2 . فهرست دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده با ذکر مشخصات، کارخانه سازنده، سری ساخت و در صورت مصرفی بودن تاریخ تولید و انقضا
3 . سوابق اطلاع رسانی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده به تمامی بخش/ واحدها توسط مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی
4 . سوابق و مستندات بیان کننده سرنوشت نهایی دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی فراخوان شده
 دستورالعمل به شماره SOP_DPNA_GIO_014 مورخ 01 / 11 /

 نگهداری ایمن داروهای با هشدار بالا در در انبار دارویی
 نشان گذاری و توزیع ایمن داروهای با هشدار بالا
بنابر منابع معتبر، زمانی که “داروهای با هشدار بالا” 2 به اشتباه مورد استفاده قرار می گیرند، باعث مر یا آسیب شدید بیماران می شوند. اگر چه ممکن است میزان تکرار خطا
در مصرف و تجویز این داروها شایع نباشد، لیکن عوارض به جای مانده ناشی از خطاهای دارویی برای بیماران بسیار شدید، پایدار و غیر قابال جباران و بازگشات است. ایان
داروها که می توان از میان آنها، به داروهای ضد انعقاد، نارکوتیك ها، اوپوییدها، انسولین و آرام بخش ها اشاره نمود، بیشتر تؤام با عوارضی نظیر کاهش فشارخون، خونریزی،
کاهش قند خون، دلیریوم، لتارژی و برادیکاردی بوده که هر یك از این عوارض می توانند آسیب و ضرری جبران ناپذیر را برای بیماران باعث شوند. از اهام احتیاطاتی که در
مصرف و تجویز این داروها، ممنوعیت دسترسی آزاد به “داروهای با هشدار بالا” است. دسترسی به “داروهای با هشدار بالا” در اتاق آماده سازی دارو و انبار دارویی بخش
بایستی محدود باشد. داروهای با هشدار بالا که دارای اسامی و یا اشکال مشابه می باشند در محل نگهداری در بخش در سبدهای قرمز رنگ گذارده شده، نام دارو به زبان
فارسی با فونت حداقل 48 که از دور قابل خواندن باشد، بر روی آن نصب شود . کارکنان بالینی به اطلاعات داروئی داروهای هشدار بالا مانند اشکال داروئی، دوزها، طریقه
آماده سازی، راه های تجویز، زمان دارودهی، عوارض، تداخلات، پایش، هشدارهای داروئی دسترسی داشته باشند. استانداردسازی و دقت بسیار در هنگام انبار داری، نسخه
نویسی، نسخه برداری، آماده سازی و تجویز” داروهای با هشدار بالا” رعایت گردد به نحوی که از بروز وقایع ناخواسته بکاهد. تجویز و آماده سازی “داروهای با هشدار بالا ”
توسط دو نفر از کادر حرفه ای به صورت مستقل از یکدیگر انجام شود.
اجرای مفاد دستورالعمل به شماره 12843 / 400 د مورخ 27 / 4 / 1395 معاونت درمان وزارت متبوع با موضوع ” دستورالعمل راهنمای ایمنی بیمار مرتبط با استانداردهای اعتبار
بخشی، راهنمای داروهای با هشدار بالا.
 استناد به بخشنامه دارهای پرخطر )هشداربالا( 9563 / 409 د مورخه 26 / 3 / 95  “بخشنامه” برچسب گذاری داروهای باهشدار بالا به شماره 127714 / 655 مورخ 12 / 10 /1396

 وجود حداقل تجهیزات و امکانات مورد نیاز
 آماده سازی داروهای پر خطر و سیتوتوکسیك با رعایت ضوابط مربوط و تحت شرایط ایمن
 نکاتی در زمینه مدیریت دارویی داروهای شیمی درمانی
1 . آماده سازی دارو طبق نسخه الکترونیك بیمار
2 . انتقال داروهای سایتوتوکسیك دربسته بندی مناسب و با برچسب هشدار دهنده
3 . هرگونه انتقال داروها از داروخانه یا انبار به محل ساخت یا بخش توسط پرسنل آموزش دیده
4 . ممنوعیت تحویل دارو به بیمار
5 . دسترسی و آشنایی با کیت نشت برای تمامی افرادی که درفرایند جابجایی وحمل ونقل داروهای سایتوتوکسیك دخالت دارند
6 . استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی برای تمامی افرادی که درفرایند جابجایی وحمل ونقل داروهای سایتوتوکسیك دخالت دارند
7 . برچسب گذاری داروهای سایتوتوکسیك در قفسه محل نگهداری شاملِ نام دارو، تاریخ انقضا و شماره سری ساخت بدون استفاده از علائم اختصاری و کد
8 . وجود یخچال های استاندارد داروی دارای مشخصات مطابق دستورالعمل
 آماده سازی داروهای سیتوتوکسیك
1 . نظارت مستقیم داروساز
2 . حفاظت از کارکنانی که با این داروها سروکار دارند و حفاظت از فراورده ) به لحاظ میکروبی و وجود ذره(
3 . به حداقل رساندن آلودگی محیط زیست کاهش هدر رفت فراورده دارویی
4 . امکان آماده سازی دارو با دز تجویز شده و کاهش عوارض و افزایش اثر بخش
5 . ممانعت از انتقال آلودگی به محیط، پرسنل و فرآورده
6 . وجود اتاق تمیز 1 در مرکز شیمی درمانی بیشتر از 12 تخت ) در مرکز شیمی درمانی کمتر از 12 تخت شیمی درمانی استفاده از ایزولاتور منعی ندارد(
7 . وجود تجهیزات آماده سازی دارو و کابین بیولوژیك ایمن 2
8 . وجود ایزولاتور، دستگاه های خودکارو نیمه خودکار آماده سازی دارو و تجهیزات مصرفی آماده سازی دارو
9 . دفع ایمن و منطبق بر اصول بهداشتی پسماندهای داروی سایتوتوکسیك
10 . تمامی پسماندهای سایتوتوکسیك باید به صورت جداگانه از سایر زباله ها جمع آوری شده و به شکل صحیح مدیریت گردند
11 . برچسب زنی دارو در اتاق تمیز که حاوی اطلاعات کافی و صحیح به صورت خوانا باشد
12 . درج مواردی که در برچسب باید ذکر شود
13 . انتقال ایمن داروها توسط کارکنان آموزش دیده
14 . نگهداری ایمن داروهای آماده شده و ویال های نیمه مصرف
 رئوس مطالب آموزشی کارکنان فعال در آماده سازی و حمل و نقل و تزریق داروهای سایتوتوکسیك
1 . فرآیندهای مناسب برای کار با داروی سایتوتوکسیك
2 . اثرات داروها بر سلامت، خطرات و اقدامات ایمنی
3 . فنون آسپتیك
4 . نحوه دفع مواد و وسایل آلوده و باقیمانده مواد سایتوتوکسیك
5 . اقدامات لازم در صورت بروز حادثه و نشت دارو
6 . محاسبات
7 . استفاده از تجهیزات حفاظت فردی و رعایت بهداشت دست و استفاده از دستکش استریل
8 . استانداردها و شرایط کار در اتاق تمیز و کابین ایمن بیولوژیك
 دستورالعمل” استانداردهای اتاق تمیز برای آماده سازی داروهای تزریقی و تغذیه وریدی” به شماره 6912 / 655 مورخ 29 / 01 / 1396  دستورالعمل” استانداردهای اتاق تمیز برای آماده سازی داروهای سایتوتوکسیك” به شماره 6915 / 655 مورخ 29 / 01 /1396

 دسترسی و آگاهی کارکنان مدیریت دارویی به دستورالعمل الزامات امحا ضایعات دارویی ابلاغی وزارت بهداشت
 انهدام داروها تاریخ گذشته بر اساس دستورالعمل فوق الذکر
 انهدام تجهیزات پزشکی مصرفی تاریخ گذشته بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان غذا و دارو
 عدم وجود هیچ مورد و تجهیزات مصرفی پزشکی تاریخ مصرف گذشته در محدوده داروها و تجهیزات مصرفی پزشکی در حال مصرف و گردش کار
 سازمان غذا و دارو به شماره 44282 / 658 /د مورخ 5 / 5 /1395

 تامین، منابع، امکانات و کارکنان مرتبط برای انباردارویی
 وجود فضای فیزیکی مستقل انبار داروخانه طبق دستورالعمل ابلاغی وزارت بهداشت
 تقسیم بندی فضای فیزیکی انبار طبق استاندارد ابلاغی
 جداسازی محل نگهداری داروها و تجهیزات پزشکی مصرفی فراخوان شده
 جداسازی محل نگهداری ضایعات، داروهای سایتوتوکسیك، بایو داروها، محلول های شیمیایی، مواد قابل اشتعال و ضدعفونی کننده ها طبق استاندارد
 قفسه بندی انبار مطابق استاندارد
 عدم دسترسی افراد و کارکنان غیر مرتبط به انبار دارویی و داروخانه
 وجود سیستم گرمایش، سرمایش و تهویه مناسب
 مدیریت کیفیت انبارش دارو، ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی، بر اساس الزامات کارخانه سازنده تيت نظارت مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی
 استاندارد فضای فیزیکی بخش مراقبت های دارویی به شماره 159974 / 655 در تاریخ 26 / 10 /1395

 نظارت مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی در مراحل آماده سازی داروهای پر خطر و سیتوتوکسیك
 آماده سازی داروهای پرخطر و سیتوتوکسیك با حضور داروساز
منظور از تحت نظارت مستقیم حضور فیزیکی داروساز در حین آماده سازی داروهای پرخطر و سیتوتوکسیك است.

 نظارت مستقیم مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی بر روند خرید دارو
 نظارت مستقیم مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی بر روند خرید ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی
 نظارت مستقیم مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی بر روند انبارش ایمن دارو ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی
 طراحی و اجرای اقدامات اصلاحی/ برنامه بهبود در صورت بروز هرگونه عدم انطباق در مراحل خرید و انبارش دارو ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی
 ثبت و نگهداری موارد عدم انطباق و اقدامات اصلاحی/ برنامه بهبود اجرا شده در بخش مراقبت های دارویی
نظارت مستقیم مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی بر مواردی مانند نحوه برآورد و تعیین نقطه سفارش هریك از اقلام، نحوه و معیارهای انتخاب تامین کنندگان ،
نحوه اولویت بندی منابع تامین دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی و انبارش ایمن آنها مد نظر است.

 دسترسی مدیر دارویی/ مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی به اطلاعات بیماران از طریق سامانه اطلاعات بیمارستان
 استفاده از اطلاعات بیماران در مدیریت مراقبت های دارویی و روند تجویز و مصرف ملزومات و تجهیزات مصرفی پزشکی
حداقل موارد دسترسی به اطلاعات شاملِ نام، جنس،وزن، سن، هر نوع حساسیت یا آلرژی، تشخیص فعلی، نتایج آزمایشگاهی و داروهای تجویز شده در بخش ها ی مختلف و
سوابق دارویی قبلی بیمار)فرم تلفیق دارویی( برای مدیر دارویی/ مسئول فنی از طریق سامانه اطلاعات بیمارستان است.

 نظارت بر انتقال اطلاعات کامل و دقیق دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی مصرفی از پرونده به سامانه اطلاعات بیمارستان توسط مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی
 نسخه پیچی دارویی توسط کارشناس/ تکنسین دارویی تحت نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی
 رعایت موازین ایمنی بیمار داروهای با هشدار بالا و چك مستقل دوگانه طبق دستورالعمل ابلاغی و تيت نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی در نسخه پیچی
 رعایت موازین ایمنی بیمار داروهای مشابه طبق دستورالعمل ابلاغی و تيت نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی در نسخه پیچی
 نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر انطباق نسخه پیچی با دستورات پزشك در سامانه اطلاعات بیمارستان برای بیماران بستری
 نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه توزیع دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی به بخش های بستری
 ابعاد نظارت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه توزیع دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی
1 . تعیینِ نحوه و تواتر توزیع دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی از انبارهای مربوطه به داروخانه، از داروخانه به بخش و موارد استثنایی خارج از پیش بینی
2 . توزیع دارو به صورت dose Unit یا نایلون دوز بودن نحوه تيویل دارو به بخش ها
3 . انتخاب کارکنان ذیصلاح تحویل گیرنده دارو در بخش ها به تشخیص سرپرستار
4 . حمل و نقل ایمن دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی با رعایت شرایط نگهداری از جمله دما و شرایط بسته بندی از انبار دارویی تا بخش ها
5 . حفظ زنجیره سرمایی داروهای یخچالی، محافظت از بسته بندی داروها
6 . عدم خروج داروها از بسته بندی بهداشتی و خرد کردن ورق های دارو که منجر به ناممکن بودن قرائت تاریخ انقضا
7 . تحویل دارو، ملزومات و تجهیزات پزشکی مصرفی صرفا به افراد معین و ذیصلاح در هر یك از بخش های بالینی
8 . عودت داروها و ملزومات مصرف نشده بیماران با حفظ شرایط نگهداری به داروخانه
9 . عدم انبارش دارو در بخش و عودت داروهای مصرف نشده در بخش ها
10 . نظارت میدانی مدیریت دارویی از اتاق درمان و نحوه نگهداری و مصرف داروهای موجود در بخش در بازه زمانی معین
11 . مراقبت از تداخلات دارویی، عوارض جانبی دارویی و دستورالعمل داروهای خودبخود متوقف شونده با استفاده از نرم افزار
12 . نحوه نگهداری داروهای پرخطر و تزریقی و گران قیمت
کمیته درمان دارو تجهیزات پزشکی در بازه زمانی حداقل هر سه ماه یك بار از تمامی بخش های بالینی نظرات و انتقادات را در زمینه تامین و توزیع دارو، ملزومات و تجهیزات
پزشکی را جمع آوری و تصمیمات اصلاحی/ برنامه بهبود را با محوریت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی طراحی و اجرا می نماید.
 توزیع داروهای مخدر بر اساس دستورالعمل توزیع و مصرف داروهای مخدر به شماره 11232 / 655 /د مورخ 11 / 07 / 1391  دستورالعمل به شماره 12843 / 400 د مورخ 27 / 4 / 1395 معاونت درمان وزارت متبوع با موضوع راهنمای ایمنی بیمار مارتبط باا استانداردهای اعتباربخشی، راهنمای
داروهای با هشدار بالا

 شناسایی و گزارش دهی عوارض و خطاهای دارویی در بیمار، طبق دستوالعمل ثبت عوارض و خطاهای دارویی و راهنمای گزارش عوارض و اشتباهات دارویی
 ارسال گزارش عوارض ناخواسته داروها و خطاهای دارویی، از طریق تکمیل و ارسال فرم زرد ADR و یا سامانه گزارش دهی آنلاین 1
عوارض/ واکنش و خطاهای دارویی در بیمار، طبق دستوالعمل ثبت عوارض و خطاهای دارویی و راهنمای گزارش عوارض و اشتباهات دارویی مشاهده شده در بیمارستانها به
گروه ثبت و گزارش ایمنی و عوارض ناخواسته فرآورده های سلامت، زیرمجموعه دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت سازمان غذا و دارو گزارش می شود.
یاداوری مهم! مفهوم ADR آن است که علی رغم رعایت داروی صحیح با دوز صحیح، به بیمار صحیح، از راه صحیح، در زمان صحیح با واکنش ناخواسته در بیمار مواجه شویم .
این امر با خطاهای دارویی دو مقوله مستقل و متفاوت هستند. کاربرد واکنش های ناخواسته دارویی در ارزیابی کشوری و تصمیم درخصوص حذف/ ریکال نمودن دارو است.
خطاهای داروی در بخش دارو دهی صحیح در مراقبت های عمومی بالینی ارزیابی خواهد شد. بدیهی است گزارش خطاهای دارویی بایستی به مراجع مربوط طبق دستورالعمل
وقایع ناخواسته مضمون استانداردهای رهبری و مدیریت در کیفیت منعکس و مدیریت شود .

 نظارت مستقیم و میدانی مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه تجویز و مصرف ایمن داروهای مولتی دوز 2  نظارت مستقیم و میدانی مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه تجویز و مصرف ایمن ملزومات و تجهیزات پزشکی صرفاً یكبار مصرف
 نظارت مستقیم و میدانی مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه تجویز و مصرف ایمن تجهیزات مصرفی پزشکی با قابلیت مصرف مجدد
 نظارت مستقیم و میدانی مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی بر نحوه نگهداری، تجویز شناسایی و مصرف ایمن داروهای با هشدار بالا و پرخطر در بخش های بالینی
 طراحی و اجرای اقدامات اصلاحی/ برنامه بهبود با مشارکت کمیته درمان دارو وتجهیزات پزشکی با محوریت مسئول فنی بخش مراقبت های دارویی
 نکاتی مهم در زمینه مصرف ایمن داروهای مولتی دوز
1 . به منظور کاهش احتمال آلودگی متقاطع بین بیماران، حتی المقدور از ویالهای تك دوزی برای هر بیمار استفاده شود.
2 . استفاده از ویالهای چند دوزی تنها در زمانی توصیه می شود که راه حل منحصر به فرد باشد.
3 . به صورت هم زمان دو یا چند ویال دارویی را در بالین بیماران باز نشود.
4 . در صورت امکان یك ویال چند دوزی را به هر بیمار اختصاص داده و بعد از چسبانیدن برچسب نام بیمار و تاریخ باز نمودن ویال بار روی آن مطاابق با توصیه
کارخانه سازنده آن را در شرایط و محل توصیه شده نگهداری شود.
5 . ویالهای چند دوزی را در فضای باز بخش به دلیل احتمال آلودگی با اسپری ها و ترشحات محیطی قرار ندهید.
6 . ویالهای چند دوزی را در موارد ذیل مطابق با دستورالعمل دفع بهداشتی پسماندهای بیمارستانی دفع نمایید
 در صورتی که استریلیتی و یا محتوی ویال خراب شده است.
 در صورتی که تاریخ انقضا دارو گذشته است )حتی در صورتی که دارو دارای مواد محافظ آنتی میکروبیال باشد( .
 در صورتی که دارو بعد از باز شدن به طرز مناسبی نگهداری و انبار نشده باشد.
 در صورتی که دارو دارای مواد محافظ آنتی میکروبیال نباشد، 24 ساعت بعد از باز کردن ویال دارویی و یا پس از انقضا زمان توصیه شده توسط کارخانه سازنده .
 صرف نظر از تاریخ انقضا دارو، در صورتی که دارو به طرز مناسبی انبار نشده، سهواً آلوده شده و یا بر روی آن تاریخ تولید درج نشده باشد .
تجویز و مصرف ایمن تجهیزات مصرفی پزشکی با قابلیت مصرف مجدد با تایید کارخانه سازنده و تائید منابع معتبر و شواهد علمی و تصویب کمیته درماان و دارو تجهیازات و
در نهایت رعایت دستورالعمل های ابلاغی وزارت بهداشت در موارد خاص برنامه ریزی می شود. وجود امکانات و منابع مورد نیاز جهت آماده سازی ایمان تجهیزات و ملزوماات
مصرفی با قابلیت مصرف مجدد برای استفاده دوباره ضروری است و در صورت فقدان امکانات، تجهیزات، مواد و شرایط آماده سازی بایستی یك بار مصرف تلقی شود.
 دستورالعمل ابلاغی 1108 / 100 مورخ 26 / 11 / 1394 وزارت بهداشت

تدوین فرمولاری دارویی بیمارستان در کمیته دارو درمان بیمارستان با محوریت مدیریت دارویی در چارچوب و زیرمجموعه فهرست رسمی داروهای ایران ) IDL )
 وجود نام ژنریك، نام تجاری،کد اختصاصی، شکل دارویی، قدرت داروها در فرمولاری بیمارستان
 ابلاغ فرمولاری دارویی به صورت فایل الکترونیکی به پزشکان و بخش های بالینی
 آگاهی پزشکان و کارکنان مرتبط بخش های بالینی از فرمولاری ابلاغی بیمارستان
 آنالیز ABC هر سه ماه یكبار برای فرمولاری دارویی برای تجویز و مصرف منطقی داروهای گران قیمت و پرمصرف
 مدیریت تجویز و مصرف برای 5 داروی پرهزینه گروه A به منظور کاهش هزینه ها با استفاده از راهنماهای بالینی مربوط
 بازنگری فرمولاری بیمارستان حداقل سالیانه و در فواصل زمانی کمتر با تشخیص کمیته دارو درمان
فارماکوپه و فرمولاری دارای مفهوم یکسان در بیمارستان هستند. همچنین تدوین فرمولاری تجهیزات کاشتنی و ملزوماات و تجهیزات مصرفی پزشکی در مصرف بهینه و
تجویز و مصرف منطقی این تجهیزات و آنالیز ABC هر سه ماه یكبار آنها برای تجویز و مصرف منطقی تجهیزات مصرفی پزشکی گران قیمت و پرمصرف توصیه شده و بسیار
کمك کننده است. فرمولاری و فهرست تجهیزات پزشکی مصرفی پیشنهادی مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی جهت بررسی و تصویب به کمیته درمان دارو و
تجهیزات پزشکی ارائه شده و با مشارکت فعال پزشکان و کارکنان مرتبط تدوین و ابلاغ می شود.

 پیش بینی فرایندی قابل کنترل توسط کمیته درمان دارو و تجهیزات پزشکی برای مدیریت تجویز خارج از فرمولاری دارو و تجهیزات پزشکی مصرفی
 مدیریت هرگونه تجویز خارج از فرمولاری دارو و تجهیزات پزشکی مصرفی بیمارستان با محوریت مسئول فنی/ رئیس بخش مراقبت های دارویی
 تامین دارو و تجهیزات مصرفی خارج از فرمولاری دارو و تجهیزات پزشکی مصرفی، با تایید صاحبان فرایند و طبق فرایند مصوبِ کمیته درمان دارو و تجهیزات پزشکی
 ثبت سوابق تجویز خارج از فرمولاری دارو و تجهیزات پزشکی مصرفی پزشکان بیمارستان
 طرح و تصمیم گیری در زمینه ممنوعیت تجویز خارج از فرمولاری / الياق داروهای با تواتر تجویز بالا به فرمولاری بیمارستان
منظور مدیریت تجویز داروهای خارج از فرمولاری بیمارستان است اما تجویز داروی خارج از فهرست رسمی داروهای ایران که توسط سازمان غاذا و دارو اعلام مای شود، یا
تعریف داروهای خارج از فهرست رسمی داروهای ایران در فرمولاری بیمارستان مطلقا ممنوع است. تجهیزات پزشکی مصرفی خارج از فرمولاری نیز باید الزاما جز فهرست
اعلام شده در سامانه Imed باشد.

 ارزیابی داروهای تجویز شده برای بیماران در بخش های ویژه توسط متخصص داروسازی بالینی
 ثبت پیشنهادات بازنگری داروهای تجویز شده در صورت لزوم در پرونده بیمار یا سامانه اطلاعات بیمارستان
 بررسی نظریه متخصص داروسازی بالینی در پرونده بیمار و تایید/عدم تایید توسط پزشك معالج در بخش های ویژه
در مراکز فاقد متخصص داروسازی بالین، برای تحقق این استاندارد از طریق خرید خدمت، از متخصص داروسازی بالینی خارج از بیمارستان استفاده شود.

 ارزیابی داروهای تجویز شده برای بیماران در تمامی بخش های بالینی توسط متخصص داروسازی بالینی
 ثبت پیشنهادات بازنگری داروهای تجویز شده در صورت لزوم در پرونده بیمار یا سامانه اطلاعات بیمارستان
 بررسی نظریه متخصص داروسازی بالینی در پرونده بیمار و تایید/عدم تایید توسط پزشك معالج
در مراکز فاقد متخصص داروسازی بالین، برای تحقق این استاندارد از طریق خرید خدمت، از متخصص داروسازی بالینی خارج از بیمارستان استفاده شود.